Van Sage, Legende tot Fabel en Sprookje

​Op dit moment zijn sage en legende erg populair. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen verschillende verhaaltypes zoals een sage, een sprookje en bijvoorbeeld een fabel?

Hieronder wordt uitgelegd wat het verschil is tussen de verschillende verhaaltypes/ genres.

Sages zijn oude volksverhalen die doorverteld worden van generatie op generatie. Vroeger bij het ontstaan van nederzettingen was dit een manier om een stuk van de eigen cultuur aan de volgende generatie over te dragen. De mensen konden vroeger niet lezen noch schrijven. De Helden in sages krijgen vaak bovennatuurlijke krachten toegekend, en er werden vaak andere onwaarschijnlijkheden in verwerkt. Dit ook in een poging om de wereld om zich heen te begrijpen. Een voorbeeld hiervan is de sage van 'de witte Wieven' die op verschillende plekken in Nederland voorkomen.

Een Legende wordt in de volksmond vaak onterecht in één adem genoemd met sage. Het woord Legende betekent dat het opgeschreven is en gelezen dient te worden. Legendes werden voornamelijk tijdens de Middel-eeuwen door katholieke klooster monniken opgeschreven, waarin de rol van het geloof en een heilige een belangrijke rol speelt. 'Zolang je in God geloofd is het goed en kunnen er wonderen plaats vinden' is vaak de boodschap. Een goed voorbeeld hiervan is het verhaal van Sint Maarten.

Een Fabel, stamt af uit de oudheid, hierin krijgen dieren menselijke eigenschappen toebedeeld. De mensen leefden vroeger in harmonie met de natuur en de dieren, mensen vertelden verhalen vanuit het eigen referentiekader: De dieren! Dit was het meest logisch om te doen.
Een verhaal met een prikkelende boodschap kan beter een dier als personage hebben dan een mens. Deze verhaal vorm is waarschijnlijk net zo oud als de mensheid. Een voorbeeld is het verhaal van de vos en de raaf, wat in verschillende varianten bestaat.

​Een Mythe is oud Grieks en betekent 'woord' of 'verhaal'. Mythes vinden hun ontstaan in deze Griekse tijd. Goden, helden en vreemde wezens, die we mythische wezens noemen, spelen hierin een belangrijke rol. De handelingen en gebeurtenissen die in het verhaal voorkomen, worden beschreven met verschillende Goden en mythische wezens die samen een soort menselijk bestaan lijken te hebben. Door de menselijke eigenschappen die de Goden krijgen toebedeeld spreken de verhalen vandaag de dag nog steeds tot de verbeelding. 
​
Er was eens.... Een Sprookje. De meeste sprookjes beginnen op deze stereotype manier, waardoor het type verhaal meteen herkend wordt door iedereen. Magie is een belangrijk element bij een sprookje. Deze oude volksverhalen die doorverteld werden, werden in de Middeleeuwen 'sproke' genoemd wat vertelling of verhaal  betekent ... Dit verklaart waar de huidige naam sprookje vandaan komt. Vroeger waren de sprookjes voor jong en oud en kon ieder er zijn levensles uithalen. Tegenwoordig worden sprookjes gezien als kinderverhalen. De Deense schrijver Hans Christiaan Anderson heeft sprookjes een literair karakter gegeven door zijn sprookjes op te schrijven. Deze spraken zo tot de verbeelding dat ze wereldwijd zijn vertaald en gewaardeerd.

Zo zijn er nog wel een aantal verhaalvormen te noemen, maar dit zijn de meest bekende. Tegenwoordig nemen vertellers het vaak niet zo nauw met het onderscheid en kunnen er verschillende vermengingen tussen de genres ontstaan.